HTTP Durum Kodları: Web Sitenizin Sorunlarını Anlama ve Çözme Rehberi

Gelişen ve her gün değişen dijital dünyada internet aramalarımız her geçen artıyor. Dijitallik sayesinde kullanıcı arama niyetine göre farklı birçok sonuçla karşılaşabiliriz. Google, Yandex veya Firefox gibi tüm arama motorlarında yaptığımız arama sonuçlarında bazen bazı sayfaların açılmama durumu ile karşılaşırız. Çoğunlukla ekranda büyük harflerle 404 ya da 500 gibi üç rakamdan oluşan hata kodları görürüz. Peki bunlar ne anlama gelir?

Ulaşamadığımız sayfalarda dönen kodlar gibi aynı şekilde sorunsuz ulaşabildiğimiz sayfalarda da bazı durum kodları dönmektedir. Şimdi sizlerle en çok karşılaşılan HTTP durum kodlarından  bahsedeceğiz.

HTTP Status Code (Durum Kodu) Nedir? 

Arama motorları üzerinde yaptığımız tüm sorguların sonucunda belli bir web siteye ulaşmak isteriz. Bu süreç ise tarayıcı ve sunucu arasında ikili iletişimin olmasını sağlamaktadır. Peki bu iletişim nasıl başlar?

Öncelikle kullanıcı web sitesine giriş yaparken kullandığı tarayıcı aracılığı ile ilgili web sayfasının bulunduğu sunucuya istek gönderir. Sonrasında ise sunucu gelen bu isteğe 3 haneli bir durum kodu ile yanıt verir. Bu kodlar HTTP status code ya da HTTP durum kodu olarak isimlendirilir.

HTTP durum kodları her zaman hata anlamına gelen sonuçlar vermemektedir. Bazı durumlarda web sayfasının sorunsuz açılabileceğini ifade edebildiği gibi, bazı durumlarda ise bir hata olduğuna dair sorun bildirebilirler. Sorunsuz çalışan ve hata veren durum kodlarını doğru şekilde değerlendirebilmeniz için hangi kodların ne anlama geldiğine dair sizlere rehberlik edeceğiz.

SEO İçin HTTP Status Code Önemli Midir?

Google, Yandex gibi tüm arama motorları bir web sitenin uzmanlığını, otoriterliğini ve en önemlisi web site sağlığını değerlendirirken HTTP protokollerini dikkate alır. Bunun yanında yine SERP arama sonuçlarına yansımış bir web sayfanın kullanıcı tarafında cevap vermesi ya da vermemesi gibi durumlar tabiki SEO için önem teşkil etmektedir. 

Aynı şekilde sunucu taraflı bir yönlendirme yapılıp yapılmadığı ile ilgilendiği için web site SEO çalışmalarında dikkat etmenizi öneririz. Aynı şekilde ücretli reklam çalışmaları yaparken, kreatif tasarım ve web dizayn aşamasından geçen ads açılış sayfanızın SEO uyumlu olmasına dikkat etmelisiniz.

Hatta sizler için Google tarafında önemli isimlerden John Muller’in 2019’daki bir açıklamasından:

“Geçen gün Google’ın içerik tararken ilk kontrol ettiği şeyin HTTP durum kodlarının olduğunu açıkladı. Google, dizine eklemeden önce bile durum kodlarını kontrol ettiğini belirtti.”

John Muller

HTTP Durum Kodları Nelerdir?

HTTP iletişim protokolü çeşitli dataları yüklerken bazı GET/POST isteğinde bulunur. Bu istekler dahilinde ortaya çıkabilecek HTTP response kodları kendi içerisinde 5’e ayrılır. Bunlar:

1xx: Tarayıcıdan gelen isteğin sunucuya ulaştığını ve işlemin başladığını bildiren bilgilendirme kodlarıdır.

2xx: Tarayıcıdan gelen isteğin sunucuya ulaştığını ve işlemin başarılı bir şekilde gerçekleştiğini bildiren durum kodlarıdır.

3xx: Tarayıcı taraflı erişmek istenen kaynağın taşındığı ve farklı bir adrese yönlendirildiğini ifade eden durum kodlarıdır.

4x: Tarayıcı isteğinin yerine getirilmemesiyle ilgili web sayfa ya da siteye ulaşılamadığını bildiren durum kodlarıdır.

5xx: Sunucu tarafında gerçekleşen sorunlar sebebiyle tarayıcı isteğinin yerine getirilmemesi yani server hatalarını ifade eden kodlardır.

SEO’da En Çok Kullanılan HTTP Durum Kodları

HTTP durum kodları kendi içerisinde 60’ın üzerine çıkabiliyorken, biz sizlere SEO’da en çok karşılaşabileceğiniz HTTP kodlarından bahsedeceğiz.

200 Response (Başarılı)

En ideal durum kodudur. Sayfanın başarılı bir şekilde yüklendiği ve sorunsuz şekilde açılarak kullanıcıya sunulduğunu ifade etmektedir.

204 Response (İçerik Yok)

İstek gönderilen sayfada hiç içerik olmaması durumunda bazı web sitelerde 204 yanıt kodu dönmektedir.

301 Response (Kalıcı Olarak Taşındı)

İstek gönderilen web sayfasının kalıcı olarak farklı bir web sayfasına yönlendirildiğini ifade eden ve otomatik yönlenen durum kodudur. Bununla beraber, 301 durum kodunu kullanarak yönlendireceğiz bir web sayfasını içerik bakımından daha ilgili ve benzer farklı bir sayfaya yönlendirmeniz durumunda sayfa otoritesindeki güç kaybını en aza indirebilirsiniz. Özellikle domain migration işlemlerde en sık kullanılan ve tavsiye edilen durum kodudur.

302 Response (Geçici Olarak Taşındı)

İstek gönderilen web sayfasının işlemde olması gibi durumlarda gelen kullanıcının hatalı veya boş bir ekranla karşılaşması yerine, geçici olarak daha benzer bir sayfaya yönlendirilme işlemlerinde karşılaşabileceğimiz durum kodudur. 

Geçici yönlendirmeleri özellikle e-ticaret web sitelerinde ürün stoklarının bitmesi durumunda kullanıcıyı kategori sayfasına ya da benzer bir ürün sayfasına kısa süreli yönlendirme işlemlerinde kullanılır. Burada yapılan işlem daha çok sunucu taraflı olacağı için kullanıcılar 301 ile 302 yönlendirmeleri arasında farkı anlayamadan ilgili web sayfasına yönleneceklerdir. 

403 Response (Erişim İzni Sorunu)

Kullanıcı taraflı bir isteğin web sayfasına ulaşma noktasında, erişim izni olmadığı ya da web sitenin spam, yasaklı olması durumunda karşılaşılan durum kodudur.

404 Response (Bulunamadı)

Kullanıcının ulaşmak istediği web sayfasının bulunamaması durumunda dönen hata durum kodudur. İlgili web sayfası silinmiş ya da kaldırılmış olabilir. Bu durumda kullanıcılar web sayfasının “404 Not Found” error hatasını görerek web siteleri terk etmeyi tercih etmektedir.

Kullanıcıları web sitede daha fazla tutmak nihai amacımız olduğu için, custom 404 sayfalar hazırlayarak kullanıcıyı ana sayfa ya da kategori sayfalarına yönlendirebilirsiniz.

Örnek Disney custom 404 sayfası:

410 Response (Kalıcı Olarak Silindi)

Kullanıcı taraflı erişilmek istenen web sayfasının sunucuda bulunmadığını ifade etmektedir. 404 durum kodu ile karşılaştırıldığında; ilgili sayfanın kalıcı şekilde silindiğini ve geri gelmeyeceğini ifade eder. Bununla beraber arama motoru botları 410 durum kodu ile karşılaştığı web sayfalarını SERP sonuçlarından daha hızlı çıkarabileceği için, kullanırken dikkat edilmesi gereken durum kodlarından biridir.

500 Response (Server Hatası)

Server kaynaklı web sayfalarına ulaşılamama durumunda karşılaşılan durum kodudur. Bu durumlarda sunucu tarafındaki hataları en hızlı şekilde giderilmesi gerekmektedir çünkü Google gibi diğer arama motorları, arama dizinlerinde cevap vermeyen sayfaları kullanıcıların karşılarına çıkarmak istemezler.

503 Response (Server Kullanılamıyor)

Sunucu tarafında yaşanılan geçici bir sorun olduğunu ifade etmektedir. Bu durum genellikle bakımda olan sunucularda ya da potansiyel kullanıcı sayısının aşılması ile oluşan aşırı yüklenmeyle de serverin geçici olarak devre dışı kaldığı durumlarda gerçekleşir.

Özellikle ÖSYM ya da YÖK’e bağlı üniversitelere ait web sitelerinde sınav ya da ders seçim dönemlerinde yaşanılan ‘siteye girememe’ diye de adlandırılan http kodlarından biridir.

HTTP Durum Kodları Nasıl Kontrol Edilir?

Bir web sayfasının hangi status code ile çalıştığını görebilmenin en kolay iki yolu vardır. 

Bunlar:

• Arama motoru pluginleri
• Screaming frog taraması

Google üzerinde kullanılan birçok http durum kodu tespit etme aracı bulunmaktadır. Bunlar arasında biz de dahil en çok kullanılan eklenti ‘Redirect Path’ eklentisidir. 

Aşağıda redirect path eklentisi üzerinde 200 durum kodu ile çalışan bir sayfa örneğini görebilirsiniz:

Yine aynı şekilde 301 durum kodu ile yönlendirilmiş bir web sayfasının daha önce hangi sayfadan yönlendirme yapıldığı görebilirsiniz. 301 yönlendirme yapılmış görsel örneği:

Web siteniz üzerinde yer alan sayfalarınızın genel olarak hangi durum kodunu görebileceğiniz en iyi araç kesinlikle Screaming Frog’dur. Screaming frog üzerinde ‘Response Codes’ alanına tıklayarak sitenizde 2xx-3xx-4xx ve 5xx ya da No Response hatası veren web sayfalarını görüntüleyebilirsiniz.

Diğer Durum Kodları ve Anlamları Nelerdir?

Yazımızın başında sizler için belirttiğimiz gibi SEO’da en çok kullanılan HTTP response kodlarını inceledik. Bunlar dışında karşılaşabileceğiniz diğer durum kodlarını aşağıda bulabilirsiniz.

1xx Response Kodları

100: Tarayıcı talebi iyi ve işleniyor. 

101: İstemcinin protokol değiştirme isteği ve sunucunun kabul etmesi.

102: İşleme aşamasını ifade eder.

2xx Response Kodları

201: Sunucunun isteği yerine getirdiği ve yeni bir kaynak bulunduğunu ifade eder.

202: Sunucu isteği kabul eder ve işleme koyar. İşlemin sonucu olumlu veya olumsuz olabilir.

203: Sunucu tarafında 200 durum kodu dönerken, kaynağın yanıtı değiştirmesi sonucu karşılaşılan koddur.

205: Tıpkı 204 kodu gibi işlem alınır ve başarıyla işlenirken hiçbir içeriğin döndürülmeyeceğini ifade eder. 

3xx Response Kodları

300: İsteğin birden fazla yanıtı olması durumunda dönmektedir. Tarayıcının yanıtlardan birini seçmesi gerektiği ve bunun standart bir yolu olmadığından pek fazla kullanılmaz.

303: İsteğin yanıtının farklı bir URL adresine yönlendirildiğini ifade eder.

304: Tarayıcıya sahip olduğu ön bellekteki bilgilerin değişmediğini ifade etmektedir.

307: Web sayfasının geçici olarak farklı bir kaynağa yönlendirildiğini ifade etmektedir. 302 ile arasındaki fark ise; yönlendirdiği URL adresinin HTTP protokolünün değişmemesini garanti eder.

308: Web sayfasının geçici olarak farklı bir kaynağa yönlendirildiğini ifade etmektedir. 301 ile arasındaki fark ise; yönlendirdiği URL adresinin HTTP protokolünün değişmemesini garanti eder.

4xx Response Kodları

400: Tarayıcı kaynaklı sunucu tarafında isteğin işlenememesini ifade etmektedir.

401: Kullanıcının yeterli kimlik bilgileri olmaması durumunda kaynağa erişememesini ifade eder.

405: İstenilen kaynak için istek yönteminin sunucu tarafından desteklenmediğini ifade eder.

406: Tarayıcı, sunucudan desteklemediği bir içeriği talep etmesi ve sunucunun ilgili içeriğe sahip olmadığı durumlarda karşılaşabilirsiniz.

407: Tarayıcıdan gelen isteğin proxy sunucu tarafından kimlik doğrulaması yapılması gerekiyor.

408: Sunucuya gönderilen ve belli süre zarfında yanıt verilmediği için zaman aşımına uğrayan istekleri ifade eder.

409: İstek gönderen tarayıcı ile sunucu arasında çakışma yaşanması durumunda dönen koddur.

412: Gönderilen isteğin sunucu tarafında bazı koşulları karşılamaması durumunu ifade eder.

422: Tarayıcı taraflı gelen anlamsız isteklerin sunucu tarafında işlenemediğini ifade eder.

425: Gelen yoğun istekler arasında yinelenen içeriği sunmak için sunucunun henüz hazır olmadığını ifade eder.

426: Gelen isteğin cevap vermesi için istemcinin protokol sürümünü yükseltmesi gerekiyor.

428: Sunucunun gelen isteği işlemesi için bazı ön koşulları gerçekleştirmesi gerektiğini ifade eder.

429: Tarayıcının çok fazla istek göndermesi durumunda sunucunun istekleri reddetmesini ifade eder.

5xx Response Kodları

501: İstemciden gelen istekleri sunucunun karşılayamaması ve işlemediğini durumları ifade eder.

502: Sunucu tarafında geçici süreyle isteklerin işlenemediği durumları ifade eden koddur.

505: Sunucunun HTTP protokolünü desteklemediğini ifade etmektedir.

SEO Çalışmalarında Nelere Dikkat Etmeli? 

Siteniz için SEO çalışmaları yaparken birçok etkeni göz önünde bulundurmalı ve bu konuların takibini en doğru şekilde yapmalısınız. Yukarıda sizlere bahsettiğimiz HTTP Status Code’ ların birçoğu SEO çalışmalarında web site taramasına gelen botların en kıymet verdiği şeylerden biridir. Bu yüzden verimli SEO çalışması için yapabilecekleriniz:

Site SEO çalışmaları yaparken web site alt yapınız ne olursa olsun sitenizin HTML yapısını okuyabilmeli, JS ve CSS dosyalarını nasıl işleyeceğinizi bilmelisiniz. Bunun için web geliştirme rehberimize göz atabilirsiniz. 

Aynı şekilde site içeriklerinizin her zaman güncel olmasına dikkat etmenizi tavsiye ederim. Bu noktada güncelliğini uzun süre koruyabilen ‘Evergreen İçerik’ tarzında içerikler yazıp, belli zaman aralıklarında güncelleyerek kullanıcıları web sitenize çekmeye devam edebilirsiniz. 

İçeriklerinizi yazarken anahtar kelime araştırması ve tıklanabilir başlıklar belirleme konusunda özenle çalışmalısınız. Stratejisi doğru oluşturulan bir web sitenin alabileceği verim her zaman uzun vadede yükselişi hedefleyecektir. 

Son olarak sizlere tavsiyemiz yalnızca siteniz için değil, markanız için Growth Hacking hedefleri belirlenmeli ve bu doğrultuda çok yönlü pazarlama faaliyetleri yürütmeniz.

Etkili SEO Çalışmaları ile Dijitalde Zirveye Çıkın

Digipeak, Türkiye ve İngiltere merkezli bir dijital pazarlama ajansıdır ve müşterilerine geniş bir yelpazede dijital pazarlama hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmetler, markaların dijital dünyada etkili bir şekilde var olmalarına ve hedef kitlelerine daha kolay ulaşmalarına yardımcı olmaktadır. 

Digipeak’in yaratıcı ekibi olarak, müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun özelleştirilmiş pazarlama stratejileri geliştirerek, markaların dijital dünyada rekabet avantajı elde etmelerine de yardımcı olmaktayız. Eğer siz de dijitalde başarılı olmak istiyorsanız, Digipeak’in sunduğu profesyonel destekten faydalanabilir ve web sitemizde yer alan diğer yazıları okuyarak fikir sahibi olabilirsiniz.